Nowoberezowo
Nowoberezowo (Nowe Berezowo – nazwa historyczna) – Wieś powstała na przełomie XVI i XVII wieku do 1611 roku i nosiła nazwę Nowy Berezów. Według tradycji została założona przez mieszkańców Starego Berezowa po pożarze tej wsi. Pierwsza wzmianka o Nowym Berezowie znajduje się w Lustracji Województwa Podlaskiego z roku 1664 . W dokumencie mówi się iż wieś posiadała 22 włóki ziemi. Mieszkał tu w tym czasie „wybraniec” – żołnierz królewski , który przebywał tu podczas pokoju. Posiadał on swój nadział ziemi.
Lustracja wspomina o cerkwi, do której należały 2 włóki ziemi była to cerkiew p.w. św. Jana Teologa zbudowana w 1618 r. Świątynia była usytuowana w miejscu stojącej dziś murowanej cerkwi p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego zbudowanej w 1873 r. Oprócz niej w Nowoberezowie znajduje się jeszcze jedna drewniana świątynia zbudowana w 1771 r. z fundacji Izabeli Branickiej , starościny bielskiej, wzniesiona na dawnym gruncie cerkiewnym.
W 1700 r. mieszkańcy wsi sądzili się ze Stefanem Branickim, wojewodą podlaskim, starostą bielskim, oraz jego urzędnikami. Oskarżali wojewodę o pobicie, zmuszanie do robocizn i czynszów a także zakucie w kajdany poddanych udających się do sądu.
Do początku XIX w. przy cerkwi istniał przytułek dla starców . W połowie XIX stulecia założono tu szkołę cerkiewno parafialną słynącą wówczas z wysokiego poziomu nauczania. 1886 r. utworzono tu gminę ,która obejmowała 22 wsie. Funkcjonowała ona również w okresie międzywojennym. W 1897r. we wsi znajdowało się 85 chat, w których mieszkało 529 osób. Przed II wojną światowa wybudowano szkołę powszechną ( budynek istnieje do dziś lecz popada w ruinę). Przed budynkiem stoi replika pomnika marsz. Józefa Piłsudskiego ustawionego 12 maja 1936 r.
Zdjęcia – 1 , 2 1 stycznia 1954 roku została utworzona Gmina Nowoberezowo. Została zniesiona po 9 miesiącach wraz ze zlikwidowaniem gmin i wprowadzeniem gromad 29 września 1954 r. Jednostka została przywrócona 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin w miejsce gromad, lecz już pod pierwotną nazwą gmina Hajnówka i z siedzibą w Hajnówce.
Szkoła drewniana z lat 30 XX w.
Drewniana zabudowa .
Prywatny skansen, który obejmuje dwie chaty z XIX wieku.
* GALERIA